Cultivando Comunidades de Bienes Comunes en Grecia - Καλλιεργώντας Kοινότητες Kοινών στην Ελλάδα - Cultivating Communities of Commons in Greece

Το Σαραντάπορο είναι ένα ορεινό χωριό στη Βόρεια Ελλάδα, στον δήμο Ελασσόνας. Πρόκειται για μια περιοχή με οικονομία βασισμένη στη γεωργική και κτηνοτροφική παραγωγή, η οποία δεν έμεινε ανεπηρέαστη από την κρίση. Ακόμη και πριν από αυτήν όμως, η κρατική μέριμνα για την περιοχή ήταν ελλειπής. Η νεολαία μετακινούνταν στα μεγάλα αστικά κέντρα ή στο εξωτερικό, δεν υπήρχε πρόσβαση στο διαδίκτυο και οι ντόπιοι βίωναν απομόνωση αλλά και αποκλεισμό από βασικές υπηρεσίες, όπως η υγειονομική περίθαλψη.

 

Το 2010, μια ομάδα ανθρώπων δημιουργεί την υποδομή για ένα κοινοτικό, ασύρματο δίκτυο έχοντας ως στόχο την σύνδεση των χωριών της περιοχής μεταξύ τους αλλά και με τον υπόλοιπο κόσμο. Όπως λένε οι ίδιοι:
«Η προσπάθειά μας έχει ως στόχο τη δημιουργία μιας κοινής χρήσης ασύρματης δικτυακής υποδομής (infrastructure as a commons) και την οικοδόμηση μιας κοινότητας γύρω από αυτή. Δεν πρόκειται απλά και μόνο για την δυνατότητα πρόσβασης στο διαδίκτυο σε απομακρυσμένες περιοχές. Οι ντόπιοι συμμετέχουν ενεργά διαθέτοντας χώρο στα σπίτια τους για να φιλοξενηθεί ο απαραίτητος δικτυακός εξοπλισμός, σχηματίζοντας τοπικές ομάδες υποστήριξης για την ανάπτυξη και συντήρηση της υποδομής, την απόκτηση και ανταλλαγή γνώσεων στις σύγχρονες τεχνολογίες, ενισχύοντας ακόμα περισσότερο την προσωπική επαφή και την συνεργασία μεταξύ των ανθρώπων. Μέσα από αυτή την εμπειρία μας η επιθυμία μας είναι να δημιουργήσουμε ένα πρότυπο όχι μόνο για ανάπτυξη, λειτουργία και επέκταση κοινοτικών ασύρματων δικτύων, αλλά και για την οικοδόμηση κοινοτήτων που έχουν ως στόχο την τοπική ανάπτυξη και την συνεργατικότητα για την παραγωγή κοινών αγαθών.»

Ωστόσο, καθώς το πρότζεκτ ωριμάζει με τον χρόνο, η κοινότητα του δικτύου Sarantaporo.gr στοχεύει ακόμη παραπέρα. Επιθυμούν να αποτελέσουν τον καταλύτη ώστε οι ντόπιοι να ξανα-οργανώσουν συνεταιρισμούς βάσει του ασύρματου δικτύου, να ανα-ζωογονήσουν την τοπική οικονομία καθιστώντας τη βιώσιμη, πιο εξωστρεφή και ανεξάρτητη από τον κρατικό ή εταιρικό έλεγχο. Ευελπιστούν να γεφυρώσουν τεχνολογίες αιχμής (όπως αυτή ενός ασύρματου δικτύου) με τις πραγματικές, καθημερινές προκλήσεις μιας επαρχιακής κοινότητας της οποίας η οικονομία βασίζεται στον πρωτογενή τομέα.

Ποιές είναι αυτές οι προκλήσεις; Πώς γεννιέται μια κοινότητα και πώς επηρεάζονται οι προϋπάρχουσες κοινωνικές δομές κατά τη διαδικασία αυτή; Ποιές είναι οι ιστορίες των ανθρώπων που εμπλέκονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο σ’ αυτή τη διαδικασία; Τί σχέση μπορεί να έχει ένα εγχείρημα σ’ έναν μικρό επαρχιακό πληθυσμό, σε μια απομακρυσμένη περιοχή της χτυπημένης από την κρίση Ελλάδας, με ένα πρόγραμμα ΤΠΕ (Τεχνολογίας Πληροφοριών & Επικοινωνιών) του πανεπιστημίου της Καταλονίας και - σε ένα ευρύτερο πλαίσιο - με τις προσπάθειες δημιουργίας ενός νέου κοινού εδάφους για τους λαούς της Ευρώπης;
Αυτά είναι κάποια από τα ερωτήματα που διατρέχουν το ντοκυμαντέρ για το Σαραντάπορο.

Η κοινότητα που έχει αρχίσει να οικοδομείται γύρω από το εγχείρημα Sarantaporo.gr χρειάζεται το ντοκυμαντέρ, οι συντελεστές του ντοκυμαντερ χρειάζονται εσάς και την υποστήριξή σας για να πραγματοποιηθεί και να διαδοθεί η ιστορία αυτού του οράματος – που – γίνεται – πράξη. Το ποσό που θα συγκεντρωθεί, θα επιτρέψει όχι μόνο την ολοκλήρωση του ντοκυμαντέρ, αλλά και την καλύτερη δυνατή αξιοποίησή του μέσω της διοργάνωσης προβολών και ανοιχτών συζητήσεων για την επικοινωνία και στήριξη του εγχειρήματος. Ταυτόχρονα, για την ευαισθητοποίηση του κόσμου γύρω από τα κοινά∙ με άλλα λόγια, τα μοντέλα παραγωγής που βασίζονται στην αρχή της ομότιμης παραγωγής και της κοινωνικής οικονομίας.

Για να ενισχύσετε οικονομικά και περισσότερες πληροφορίες: https://goteo.org/project/building-communities-of-commons?lang=el

Sarantaporo area is situated at the North of Greece. The local economy is based on plant and animal production, that also is hit by the crisis. But even prior to the crisis, state’s attention to the area was poor. Youths were migrating to big cities or abroad. There was no Internet connection, and locals were isolated and deprived of basic services, e.g. medical aid.

At 2010 a group of people forms a community wireless network aiming to connect the villages among them and with the rest of the world. They state:
“Our project is about creating a wireless networking infrastructure as a commons and building a community around it. It is not just about bringing the Internet to remote areas. Locals are already participating in and are offering their premises for infrastructure deployment, forming local support groups in which they organize their participation, acquiring knowledge, skills and expertise on deploying and maintaining this infrastructure. Through our experience, we aim to create a model not only for deploying, operating and expanding wireless community networks, but also for community building, tackling all relevant legal, organizational and financial issues.”

In time, and as the project matures, Sarantaporo.gr community aims even further. They want to be the catalyst so that the locals (re)organize cooperatives based on the wireless network, (re)enliven their economy, make it sustainable, more extrovert and independent of state and corporative control.
In doing so, they produce knowledge and build bridges between the hi-tech of a wireless network community and the real-life challenges of a rural community.

 

What are these challenges? How can a community be born and how are the existing ones transformed or affected during this course? What are the real-life stories of the people involved, one way or another, into this process? How can an effort in a small rural population in a remote part of crisis-ridden Greece relate to an ICT project in Catalonia University and -in a broader context- to the efforts to construct a new common ground for peoples in Europe?
These are some of the inquiries we explore in the documentary.

The sum raised by your support will enable us to cover the basic expenses to realize the documentary.
The optimum sum would enable us to organize screening events and open talks to raise awareness on commons, community networks, peer-to-peer and solidarity-based cooperative models, etc.. For us, raising awareness on the commons, giving prominence to this great initiative and giving voice to the people that take action -despite the difficulties, in a truly hostile (one could say without exaggerating) environment- tackling issues, empowering, (re)discovering and creating new social fabrics/networks among people is of grave importance.

 

Τhe journey and commitment into realizing this documentary film, has already begun. The emerging community of the project Sarantaporo.gr needs the documentary, and the creators need you and your support to realize it and spread the story of this vision-put-in-practice to peoples everywhere.

For support economically and sharing this campaign (and its messages): https://goteo.org/project/building-communities-of-commons?lang=en

La zona geográfica de Sarantaporo, situada en el norte de Grecia, es una región con una economía basada en la producción agrícola y ganadera y también afectada por la crisis. Incluso antes de la crisis, la atención del Estado por la zona era pobre. Los jóvenes fueron emigrando a las grandes ciudades o al extranjero. No había conexión a Internet, y los que vivían allí quedaron aislados de servicios básicos, por ejemplo la asistencia médica.

 

En 2010 un grupo de personas forma una red inalámbrica comunitaria con el objetivo de conectar los pueblos locales entre sí y con el resto del mundo. En sus propias palabras:
"Nuestro proyecto es sobre la creación de una infraestructura de red inalámbrica como un bien común y la construcción de la comunidad en torno de ella. No se trata sólo de llevar Internet a zonas remotas. Los residentes ya están participando y están ofreciendo sus instalaciones para el despliegue de infraestructuras, la formación de grupos locales de apoyo donde organizan su participación, la adquisición de conocimiento, habilidades y experiencia en la implementación y el mantenimiento de esta infraestructura. A través de nuestra experiencia, nuestro objetivo es crear un modelo no sólo para la implementación, operación y ampliación de las redes inalámbricas comunitarias, sino también para la construcción de la comunidad, abordando todos los problemas legales, organizativos y financieros pertinentes".

Con el tiempo, y a medida que el proyecto madure, la comunidad de Sarantaporo.gr apunta aún más lejos. Ellos quieren ser el catalizador para que la gente del lugar (re)organize cooperativas basadas en la red inalámbrica, (re)vitalizando la economía local, haciéndola sostenible, más extrovertida e independiente del control estatal y corporativo. Al hacerlo, producen conocimiento y construyen puentes entre la alta tecnología de un proyecto de red inalámbrica y los retos cotidianos de una comunidad rural.

¿Cuáles son esos retos? ¿Cómo puede nacer una comunidad y cómo se transforman o quedan afectadas las comunidades existentes durante este proceso? ¿Cuáles son las historias de la vida real de las personas involucradas de una manera u otra en este proceso? ¿Qué relación puede haber entre un intento experimental en una pequeña población rura de una zona remota de la Grecia en crisis con un proyecto de TIC en una Universidad catalana y -en un contexto más amplio- con los esfuerzos para la construcción de un nueva base común para los pueblos de Europa?
Estas son algunas de las cuestiones que exploramos en el documental.

Para nosotros la sensibilización sobre el concepto mismo de los bienes comunes, proporcionar visibilización a esta gran iniciativa y dar voz a las personas que emprenden acciones – a pesar de las dificultades en un ambiente verdaderamente hostil (se podría decir así, sin exagerar) – enfrentar cuestiones como el empoderamiento, el descubrimiento y la creación de nuevos tejidos y redes sociales entre las personas, esto es de gran importancia.

El viaje y el compromiso en la realización de este documental ya han comenzado.

La comunidad emergente del proyecto Sarantaporo.gr necesita el documental, y nosotros te necesitamos a tí y tu apoyo para realizarlo y para difundir la historia de esta visión y ponerla en práctica en los pueblos de todas partes. Tu puedes ayudar a esta comunidad emergente a elevar una voz fuerte y clara compartiendo esta campaña (y sus mensajes): https://goteo.org/project/building-communities-of-commons?lang=es

Λήψη φωτογραφιών από © Δημήτρη Β. Γερονίκο στο οικοσύστημα του Σαραντάπορου, στις 14 Νοεμβρίου δύο χιλιάδες δεκαπέντε. 
Photos by © Dimitris V. Geronikos in the ecosystem of Sarantaporo, November 14 of two thousand fifteen.
Las fotografías son realizadas por © Dimitris V. Geronikos en el ecosistema de Sarantaporo, el 14 de noviembre de dos mil quince.