Η Κάνναβη στην Ελλάδα - Cannabis en Grecia - Cannabis in Greece

Η Κάνναβη είναι ένα φυτό που διετέλεσε υπό συστηματικό διωγμό για πολλά χρόνια αν κι εμφανίζει εξαιρετικές ιδιότητες με ευρύ φάσμα χρήσεων από την κλωστοϋφαντουργία, την παραγωγή χαρτιού κι ενέργειας, τη φαρμακολογία και τη διατροφή, τη μόνωση κτηρίων και την κατασκευή αυτοκινήτων, κ.ο.κ.. Περιέχει περισσότερες από 500 διαφορετικές χημικές ενώσεις, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον 113 κανναβινοειδών εκτός της τετραϋδροκανναβιδιόλης (THC).¹ Η τετραϋδροκανναβιδιόλη (THC) είναι η μοναδική του ουσία που προκαλεί τις ψυχοδιεγερτικές επιδράσεις κι έχει ξεκινήσει ήδη να χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση πολλών περιπτώσεων ασθενειών. Oι υπόλοιπες ενώσεις του φυτού όπως η κανναβιδιόλη (CBD), η κανναβιγερόλη (CBG) κ.α. δεν είναι ψυχοτρόπες.²

Είναι γεγονός ότι από το 2016 και μετά έχουν πραγματοποιηθεί μεγάλα βήματα προόδου για την καλλιέργεια της Κάνναβης στα ελληνικά οικοσυστήματα. Μέσα σε λίγα χρόνια έχουν υπερπολλαπλασιαστεί οι εκτάσεις καλλιέργειας, προσφέροντας σημαντικές προοπτικές για την ελληνική οικονομία. Η συγκεκριμένη καλλιέργεια μπορεί να προχωρήσει με καθετοποιημένες, συνεργατικές παραγωγές, όπου η έννοια του συνεργατισμού αφορά στην αμεσο-δημοκρατική λειτουργία μιας παραγωγικής δομής με κοινωνικό αυτοέλεγχο και ενεργές συλλογικές διαδικασίες. Οπωσδήποτε χωρίς το φαινόμενο που έχουμε ζήσει πολλές φορές στην Ελλάδα, κατά το οποίο εκμαυλίστηκε η συνεταιριστική έννοια.

 

Παράλληλα είναι σαφές πλέον για τη χώρα μας, το διεθνές ενδιαφέρον για τη δημιουργία παραγωγικών δομών Κάνναβης - κυρίως φαρμακευτικής, η οποία χρειάζεται αρκετά υψηλό αρχικό κεφάλαιο επένδυσης - που μπορεί να δώσουν νέες θέσεις εργασίας με πολλά οικονομικά και περιβαλλοντολογικά οφέλη για την κοινωνία.

Σήμερα, χρειάζεται να είναι αδήριτη προτεραιότητα η ανάπτυξη σποροπαραγωγικών υποδομών εντός χώρας, ώστε σταδιακά να αποδεσμευτούμε από τις εισαγωγές σπόρων και κατά συνέπεια να μειώσουμε δραστικά το κόστος παραγωγής. Με την ανάπτυξη αυτόχθονων ποικιλιών μπορούμε να δημιουργήσουμε τις προοπτικές εξαγωγών τους σε ολόκληρο τον κόσμο, εξάγοντας επί της ουσίας τεχνογνωσία και φυσικά πλεονεκτήματα.

Η πραγματοποίηση συγκεκριμένων χρονοδιαγράμματων οργάνωσης της καλλιέργειας Κάνναβης από έναν αυτοδύναμο Οργανισμό - υπεύθυνο για την εξάπλωση και διαχείριση της παραγωγής - μέσα σε λίγα χρόνια, μπορεί να δώσει σάρκα και οστά σε μία ουτοπία όπως φαντάζει σε κάποιους. Ένας σύγχρονος οργανισμοός μπορεί να συντελέσει καταλυτικά στη μείωση της γραφειοκρατίας και στην αποτελεσματικότερη συνεργασία μεταξύ διαφορετικών υπουργείων, για την εκπλήρωση συγκκεριμένων χρονοδιαγραμμάτων με σκοπό την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων. Ένας οργανισμός με ρυθμιστικό ρόλο, υπεύθυνο για όλη την παραγωγή και τις διαφορετικές της κατευθύνσεις, που επισπεύδει τις διαδικασίες και προωθεί τα ελληνικά προϊόντα Κάνναβης στο εξωτερικό.

Οι σπόροι που δύνανται να παράγονται, για παράδειγμα, στα διαφορετικά οικοσυστήματα της χώρας, μπορούν να εφοδιάζουν τους ντόπιους παραγωγούς αλλά και να εξάγωνται σε άλλες χώρες, ενισχύοντας σημαντικά τις περιφερειακές οικονομίες με αυτοδιαχείριση και τοπικοποίηση της παραγωγής.  
Παράλληλα, οι Έλληνες παραγωγοί - με την ενδεδειγμένη γεωτεχνική εκπαίδευση παρεχόμενη από τον προαναφερόμενο οργανισμό και από γεωπόνους μηχανικούς (κι όχι μόνο) που γνωρίζουν την καλλιέργεια - μπορούν να πετύχουν να προσφέρουν προϊόντα Κάνναβης και υπηρεσίες ύψιστης ποιότητας για τους πολίτες όλου του κόσμου. 

  

Καθώς κυλούν τα χρόνια, αποσαφηνίζεται με τρόπο χαρακτηριστικό ότι το διακύβευμα των γενιών μας είναι ο μετασχηματισμός του μοντέλου παραγωγής που βρίσκεται σε αμφίδρομη σχέση με την κοινωνική νοοτροπία. Ένας μετασχηματισμός που δεν μπορεί να είναι κάτι άλλο από οικολογικός, αφού οι φυσικοί πόροι του Πλανήτη στερεύουν κάθε μέρα με συνέπεια νέους πολέμους, καταστροφές και πρόσφυγες ξεριζωμένους από τις χώρες τους.

Η Κάνναβη αποτελεί βασικό, συστατικό στοιχείο του προαναφερόμενου μετασχηματισμού, καθώς πολλά προϊόντα της, μπορούν να αντικαταστήσουν άλλα επιζήμια που προέρχονται από την επεξεργασία του πετρελαίου. Αφενός μειώνοντας δραστικά την άντληση πετρελαίου από τη γη, αφετέρου ελαχιστοποιώντας τη ρύπανση από πλαστικό που παράγεται από το πετρέλαιο. Μεγάλα πλεονεκτήματα της συγκεκριμένης καλλιέργειας, αποτελούν το ελάχιστο ως σχεδόν μηδενικό περιβαλλοντολογικό αποτύπωμα λειτουργώντας ουσιαστικά ως ανανεώσιμη πηγή ενέργειας, όπως επίσης το γεγονός ότι τα προϊόντα που παράγονται από αυτό είναι βιοδιασπώμενα.

 

Μόλις φυτευτεί ο σπόρος, αρχίζει να επηρεάζει θετικά τη γη γύρω του. Οι βαθιές ρίζες του αποτρέπουν τη διάβρωση του εδάφους, μειώνοντας αργότερα τη ρύπανση των υδάτων. Αναπτύσσεται εύκολα ως φυτό και απαιτεί τις απαραίτητα αναγκαίες ποσότητες οργανικών λιπασμάτων με ελάχιστη ως μηδενική κατανάλωση ζιζανιοκτόνων ή εντομοκτόνων. Χρησιμοποιώντας λιγότερα προϊόντα ανόργανης χημείας, σημαίνει ότι προκαλείται λιγότερη ρύπανση στους υδροφόρους ορίζοντες και στα φυσικά αποθέματα νερού. Επίσης, το πρόγραμμα αμειψισποράς που χρειάζεται να εντάσσεται η Κάνναβη με εναλλαγή καλλιεργειας ψυχανθών αποκαθιστά τη βιοδυναμική ισορροπία των οικοσυστημάτων.

Το τελικό προϊόν όταν γίνει πλαστικό, συνεχίζει να ωφελεί τη γη με τη βιοαποικοδομησιμότητά του. Στο σωστό περιβάλλον, τα πλαστικά προϊόντα Κάνναβης μπορούν να αποσυντεθούν εντελώς μέσα σε 6 μήνες, ενώ ένα παραδοσιακό πλαστικό μπουκάλι μπορεί να πάρει μέχρι 450 χρόνια για να αποδομηθεί πλήρως.

   
Το χαρτί που μας προσφέρει η Κάνναβη δίνει τη δυνατότητα προστασίας των Δένδρων του πλανήτη, καθώς είναι τραγικό πλέον το χαρτί που καταναλώνουμε να προέρχεται από Δάση. Τα Δένδρα και τα Δάση αποτελούν τον καλύτερο παράγοντα ελέγχου του φαινομένου του Θερμοκηπίου και της Κλιματικής Αλλαγής.³ Είναι γεγονός, ότι τα προϊόντα της Κάνναβης είναι χιλιάδες κι έχουν εφαρμογές σε πολλούς τομείς της καθημερινότητάς μας.
Στοχαστείτε λοιπόν, ένα δημόσιο τομέα όπου με σαφή πολιτική βούληση αποφασίζονταν σε σύντομο χρονικό διάστημα να χρησιμοποείται αποκλειστικά και μόνο χαρτί, βιοπλαστικό και άλλα προϊόντα από Κάνναβη.

Η απόσβεση μιας τέτοιας επένδυσης είναι εφικτή μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, ενώ τα πολλαπλασιαστικά οφέλη για ένα σύγχρονο κράτος είναι σημαντικά. Απέναντι δηλαδή στο δόγμα του business as usual (sic) χρειάζεται να προτείνουμε την οικολογική μετάβαση της παραγωγής έχοντας την καλλιέργεια της Κάνναβης ως ένα από τα βασικά εργαλεία, δημιουργώντας περισσότερες θέσεις εργασίας με αποτελεσματικότερη παραγωγή που σέβεται τον ελεύθερό μας χρόνο κι εν τέλει τις ζωές μας.

Την Κυριακή 7.7 στην Ελλάδα, καλούμαστε στις κάλπες προκειμένου να αποφασίσουμε για τις ζωές μας. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου που διανύσαμε, έχουν ειπωθεί ελάχιστα για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας με προσανατολισμό μια οικολογική μετάβαση σε μοντέλα παραγωγής και κατανάλωσης, που ελέγχουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Μια εμφανής απουσία διαλόγου για ένα τόσο σημαντικό θέμα, που απασχολεί τις γενιές μας και το μέλλον του Πλανήτη. Σήμερα, χρειάζεται σαφής πολιτική βούληση ώστε να ληφθούν πολύ σοβαρά υπόψη τα επιστημονικά δεδομένα που αφορούν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, το οποίο προκαλεί την κλιματική καταστροφή. Χρειάζεται να αποσαφηνιστεί τι τύπου ανάπτυξη θέλουμε ως κοινωνία, με πρώτιστο μέλημα την κλιματική κρίση που μας επηρεάζει άμεσα και τους τρόπους αντιμετώπισης του φαινομένου.

Η Κάνναβη έχει αποδειχθεί ότι είναι το καλύτερο συστατικό για τη σύνθεση πλαστικών βιο-αποικοδομήσιμων, για την παραγωγή χαρτιού που προστατεύει τα Δένδρα και τα Δάση του πλανήτη, για την εξαγωγή φαρμακευτικών αγαθών και προϊόντων αναδημιουργίας, για την υποστήριξη των αγροτών και των τοπικών οικονομιών, για την αφύπνιση των πολιτών και των ακτιβιστών που αγωνίζονται ενάντια στην κλιματική καταστροφή, για τη δραστηριοποίηση των επιχειρήσεων και των πολιτικών που ενστερνίζονται την έννοια της Aειφορίας. Σε επίπεδο ηπείρου είναι ευκταίο και αναγκαίο να αποτελέσει πρωτεύουσα επιλογή στην αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για την αναδιάρθρωση των καλλιεργειών στις μεσογειακές χώρες της Ευρώπης.

Αποτελεί ένα φυτό, το οποίο με κατάλληλη οργάνωση παραγωγής και σαφή χρονοδιαγράμματα, μπορεί σύντομα να υλοποιήσει μια θετική αλλαγή στην αγροτική οικονομία, με πολύ σημαντικό ευοίωνο αποτέλεσμα για το σύνολο της ελληνικής οικονομίας.

Διευκρινίσεις:

 1. Η αειφορία ως έννοια προκύπτει από τη σύνθεση των λέξεων αεί + φέρειν (απαρέμφατο του ρήματος φέρω στην πρωτοελληνική γλώσσα). Ως φιλοσοφία και πολιτική αντίληψη, συστήνει την πρόθεσή μας στο να φέρουμε παραγωγή εις το διηνεκές με τρόπο τέτοιο, που δεν αντλεί βάναυσα τους φυσικούς πόρους. Αλλά αντίθετα τους προστατεύει, βελτιώνοντας την παραγωγική ικανότητα χωρίς να επηρεάζονται οι περιβαλλοντικές σχέσεις, εξασφαλίζοντας μελλοντική ποιότητα και ισορροπία, μειώνοντας την κατανάλωση προϊόντων επιβλαβών για το περιβάλλον και κατά συνέπεια ελαχιστοποιώντας το αποτύπωμα εκείνων των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων που απομυζούν ανεπανόρθωτα τους φυσικούς πόρους του Πλανήτη.

2. Πρότεινα για πρώτη φορά δημόσια το μοντέλο οργάνωσης και διαχείρισης της παραγωγής με τη δημιουργία οργανισμού Κάνναβης στην ομιλία που πραγματοποίησα το 2018 στον Πολυχώρο Σπούτνικ [YES WE CAN-NABIS -Δημήτρης Γερονίκος - YouTube] και η απεικόνιση της αρχιτεκτονικής της δομής του οργανισμού αφορά σε σχέδιο εικόνας που έλαβα από μικροσκοπική παρατήρηση εγκάρσιας τομής στελέχους φυτού στο Εργαστήριο Φυσιολογίας & Μορφολογίας Φυτών  [Εργαστήριο Φυσιολογίας & Μορφολογίας Φυτών | Faculty of Crop Science - Τμήμα Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής (aua.gr)] του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Πηγές:
1. https://es.wikipedia.org/wiki/Cannabis_(psicotr%C3%B3pico)

2. Michael Backes, “Cannabis Pharmacy”, The practical guide to medical marijuana, Black Dog & Leventhal publishers, New York. 2017

3. http://www.fao.org/state-of-forests/en/

Κείμενο και Φωτογραφίες: ©Δημήτρης Β. Γερονίκος
Texto y Fotografías: ©Dimitris V. Geronikos 
Text and Photos: ©Dimitris V. Geronikos