Βαρκελώνη, πόλη ανοιχτή στη ζωή

Τι μπορείς να γράψεις για τη Βαρκελώνη;

Ιδιαίτερα σήμερα, μετά την πολύνεκρη δολοφονική επίθεση σ' έναν από τους πολυπληθέστερους δρόμους της, τη Ράμπλας. Ένας περίπατος που εκτείνεται σε μήκος λίγο μεγαλύτερο από ένα χιλιόμετρο, όπου ο επισκέπτης μπορεί να συναντήσει μνήμες από την Καταλανική και Ισπανική ιστορία. Χίλια μέτρα και κάτι περισσότερο, εμποτισμένα από το αίμα του ισπανικού Εμφυλίου γεμάτα δράματα και ποίηση, που για αιώνες έχουν γνωρίσει βία και όνειρα. Ένας ανοιχτός χώρος που αποτελεί μια διαχρονική αναπαράσταση συνάντησης σωμάτων προς την ελευθερία, καθώς η Βαρκελώνη αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα αντίστασης της συμμαχίας ενάντια στο φασισμό του Φράνκο.

 

Ο βασικός άξονας της παλιάς πόλης σχηματίζεται από τη Ράμπλα που είναι μια σειρά από πλατιές δενδροφυτευμένες λεωφόρους. Η ονομασία "rambla" είναι η Καταλανική εξέλιξη του αραβικής λέξης ramla, που αναφέρεται σε έδαφος αμμώδες. Ένας εμβληματικός περίπατος που εκτείνεται μεταξύ της πλατείας Καταλωνίας (Plaza de Catalunya), του νευρικού κέντρου της πόλης και του παλιού λιμανιού που ανακαινίσθηκε για τους ολυμπιακούς αγώνες του 1992. Οι τελευταίοι ολυμπιακοί αγώνες με θετικό οικονομικό ισοζύγιο και όχι χρέος για τη διοργανώτρια πόλη, οι οποίοι λειτούργησαν ως αφετηρία για την άφιξη ξέφρενου πολλές φορές μαζικού τουρισμού, που απορροφά μέχρι τα όρια εξάντλησης τους φυσικούς και ανθρώπινους πόρους της Βαρκελώνης.

 

H Ράμπλας είναι γεμάτη με ανθρώπους από νωρίς το πρωί έως αργά τη νύχτα.

Εκεί, μπορείς να συναντήσεις περίπτερα, ανθοπωλεία, καφετέριες, εστιατόρια και καταστήματα. Κοντά στο λιμάνι, συνήθως εγκαθίστανται υπαίθριες αγορές, ζωγράφοι και καλλιτέχνες του δρόμου. Περπατώντας κατά μήκος της, μπορεί να δεις πολλά ενδιαφέροντα κτίρια διαφόρων εποχών και τεχνοτροπιών. Ένα από τα δρομάκια της, με μήκος λίγα μόλις μέτρα, οδηγεί στην Πλάθα Ρεαλ (Plaça Reial), μια πλατεία με φοίνικες και κτίρια με βεράντες και φυτά. Η αγάπη των Καταλανών για τα φυτά είναι φανερή μέσα στο δημόσιο χώρο, καθώς τα δένδρα αποτελούν βασικό και λειτουργικό συστατικό του αστικού τοπίου, αναπόσπαστο στοιχείο γοητείας της πόλης.

 

Η Las Ramblas, Les Rambles στην Καταλανική, είναι ο περίπατος όπου μπορείς να νοιώσεις όλη την ποικιλομορφία της Βαρκελώνης, ένα ανθρώπινο ποτάμι που εδώ και αιώνες διασχίζει την ιστορική καρδιά της πόλης. Άλλωστε η συνύπαρξη στην πολυμορφία, αποτελεί ένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματά των ανθρώπων που ζούν εκεί. Ο περίπατος αυτός είναι κάτι περισσότερο από δρόμος, είναι το σύμβολο μιας ανοικτής και φιλόξενης πόλης. Αυτός ο συμβολικός χαρακτήρας ήταν καθοριστικός για τη δολοφονική επίθεση, που σκότωσε 15 άτομα και τραυμάτισε άλλους εκατό.

 

Οι δολοφόνοι επιτιθέμενοι στη Las Ramblas, αποπειράθηκαν να τραυματίσουν έναν από τους διασημότερους περίπατους στον κόσμο, για να δώσουν παγκόσμια προβολή στη δράση τους. Κατασκεύασαν τεράστιες ποσότητες εκρηκτικών για να τα φορτώσουν σε φορτηγά, που αρχικά σκέφτονταν να κατευθύνουν στο ναό της Αγίας Οικογένειας (Sagrada Familia) και κύριο σύμβολο της πόλης. Το αρχικό σχέδιο δηλαδή, ήταν να συντρίψουν τον πολυσύχναστο καθολικό ναό που σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Αντόνιο Γκαουντί· ναός του οποίου η κατασκευή ξεκίνησε το 1882 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα.

Μετά την έκρηξη και καταστροφή του εργαστηρίου παρασκευής των εκρηκτικών στην πόλη Cambrils, το προηγούμενο βράδυ από την ημέρα της επίθεσης, το αρχικό σχέδιο άλλαξε κι έτσι επιτέθηκαν στην Ράμπλας.

 

Αν προσπαθήσουμε να εμβαθύνουμε στα χαρακτηριστικά των δολοφόνων, διαπιστώνουμε ότι πρόκειται για νέους, που ενεργούσαν με πολύ συνεκτικό τρόπο και οικογενειακούς δεσμούς να ενώνουν κάποιους από αυτούς. Η μικρή σε πλήθος ομάδα, υπεύθυνη για τη μαζική δολοφονία αθώων, φαίνεται ότι αποτελείται από μετανάστες δεύτερης γενιάς μεταξύ 17 και 24 ετών. Νέοι σε ηλικία που παρασύρθηκαν από το τζιχαντιστικό Ισλάμ, όπως έχει συμβεί άλλωστε και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Η ομάδα αυτή φαίνεται ότι έδρασε υπό τη δυναμική ενός πνευματικού οδηγού – ιδεολόγου, που την καθοδηγούσε και συνέβαλε στην εκπλήρωση του δολοφονικού σχεδίου.

 

Οι δολοφόνοι της Ράμπλας με την επίθεσή τους, προσπάθησαν να διασπείρουν τον τρόμο σε πολλούς ανθρώπους διαφορετικών προελεύσεων, αποδεικνύοντας πόσο μισούν τη ζωή και την ελευθερία. Επέλεξαν την Καταλονία, όπου υπάρχουν περισσότεροι μουσουλμάνοι, λίγο πάνω από μισό εκατομμύριο, δηλαδή το 7% του πληθυσμού της συγκεκριμένης περιφέρειας. Εκεί, οι μουσουλμάνοι άρχισαν να μεταναστεύουν από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, αλλά το μεγαλύτερο τμήμα τους αφίχθηκε την τελευταία δεκαετία. Σε σύγκριση με το συνολικό μουσουλμανικό πληθυσμό, οι δολοφόνοι αποτελούν μία απειροελάχιστη ποσότητα μονάδων. Ένα στοιχείο που χρειάζεται να αναφέρεται κάθε φορά, διότι επί της ουσίας, οι συνέπειες της πράξης τους μπορεί να παρουσιάζονται στην ευρεία κοινή γνώμη ως «Σύγκρουση των Πολιτισμών» σε συσχέτιση με τον «Παγκόσμιο Πόλεμο κατά της Τρομοκρατίας».

Αντίθετα, με γρήγορα αντανακλαστικά τα κοινωνικά κινήματα χειραφέτησης απάντησαν με συγκεντρώσεις αλληλεγγύης στα θύματα κι ενάντια σε όσους χρησιμοποιούν το γενικευμένο τρόμο ως εργαλείο ποδηγέτησης της κοινωνίας.

 

Ουσιαστικά όμως, δεν πρόκειται για πόλεμο μεταξύ λαών με διαφορετικές θρησκείες και πολιτισμούς, Ανατολής και Δύσης ή Μουσουλμάνων και Χριστιανών. Αλλά στην πραγματικότητα σχετίζεται με έναν κατακτητικό πόλεμο, που καθοδηγείται από Στρατηγικούς και Οικονομικούς στόχους, με σκοπό τη διαχείριση των φυσικών και ανθρώπινων πόρων (ενέργεια, τροφή κι εργατικό δυναμικό) στις περιοχές που βιώνουν ήδη υποκινούμενες επεμβάσεις στο εσωτερικό τους ή/και εμφύλιες στρατιωτικές συγκρούσεις, στις μουσουλμανικές χώρες της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.

 

Οι δολοφόνοι αποπειράθηκαν να κλείσουν τη Ράμπλας, να διώξουν όλους τους ανθρώπους από κει, να εκκενώσουν τα δένδρα από τα πουλιά και να προκρίνουν ένα καθεστώς ξενοφοβίας και μίσους μεταξύ των διαφορετικών πολιτισμών, που αποτελεί την ιδανική τροφή για την επικράτηση του φασισμού.

Πριν από λίγες ημέρες, η Ramblas έκλεισε από τη σφαγή. Μετά τη φρίκη όμως γεννιέται η έκπληξη: πώς είναι δυνατόν να είναι κλειστός ένας από τους ανοιχτότερους χώρους του κόσμου;

 

Για να δείτε περισσότερες φωτογραφίες και να διαβάσετε το κείμενο στα ισπανικά, μπορείτε να ακολουθήσετε το σύνδεσμο http://enterioni.blogspot.gr/2017/08/barcelona-ciudad-abierta-en-la-vida.html

Κείμενο – Φωτογραφία: © Δημήτρης Β. Γερονίκος